5. Ünite: KURALLAR

KURALLAR

Toplum içinde insanların bir arada düzen içinde yaşayabilmeleri için uymaları gereken bazı kurallar vardır. Bu kurallar sayesinde nerede, nasıl davranmamız gerektiğini öğreniriz. Örneğin herkese saygılı olmak, yalan söylememek, verdiğimiz sözü tutmak, konuşurken başkalarının sözünü kesmemek, okula zamanında gitmek bu kurallardan bazılarıdır.

Kurallar İkiye Ayrılır

1.Yazılı Olmayan Kurallar:
Görgü kuralları, gelenekler, ahlak kuralları yazılı olmayan kurallardır. Bu kurallar nesilden nesile geçerek süreklilik kazanır. Örneğin; ihtiyacı olana yardım etmek, toplu taşıma araçlarında yüksek sesle konuşmamak, bayramlarda büyükleri ziyaret etmek yazılı olmayan kurallardır. Bu kurallara uyulmaması hâlinde ayıplanma, dışlanma gibi yaptırımlarla karşılaşırız.

2. Yazılı Kurallar:
Yazılı kurallar hukuk kurallarıdır. Devlet hukuk kurallarının uygulanmasını sağlar. Bu kurallara herkes uymak zorundadır. Yazılı kurallara uyulmaması durumunda devletin yasal güçleri devreye girer. Örneğin, başkasının can ve mal güvenliğine zarar vermemek bir hukuk kuralıdır.

Kurallar bir toplumdan diğerine değişiklik gösterdiği gibi aynı toplumda zaman içerisinde de değişiklik gösterebilir. Örneğin; düğün törenleri, misafir ağırlama biçimleri toplumdan topluma farklılaşır. Bazen kurallar aynı toplumda zamanla değişim gösterebilir. Örneğin, bilgisayar kullanımının yaygınlaşmasıyla bilgi çağının insanları daha önceki kuşakların bilmediği bilişim suçları kavramı ile tanışmıştır.

KURALLAR VE ÖZGÜRLÜKLER

Okulda uymamız gereken bir takım kurallar vardır. Hangi günler okula gideceğimiz, derse giriş çıkış saatlerimiz, derste ve teneffüste hangi davranışlara dikkat edeceğimiz, arkadaşlarımıza ve öğretmenlerimize nasıl davranacağımız kurallarla belirlenmiştir. Okullarda bu kurallara uyulmazsa eğitim hakkından yeterince yararlanamayız. Okulda çalışan müdür, öğretmenlerin ve hizmetlilerin de uyması gereken kurallar vardır. İyi bir eğitim ortamı oluşması için herkesin kurallara uyması gerekir. Kuralların olması hak ve özgürlüğümüzün kısıtlanması ya da engellenmesi olarak düşünülemez. Kurallar hak ve özgürlüklerimizi kısıtlıyor gibi algılansa da aslında hak ve özgürlükleri koruma amacı taşır.

Kurallar
1-Bütün insanların birlikte bir düzen içinde hareket etmesini sağlar.
2-Kurallar hak ve özgürlüklerimizi korur.
3-Kargaşayı önler.
4-Adaleti ve eşitliği sağlar.
Kurallara uyulmadığında kişiler yaptırımla karşılaşırlar. Yazılı kurallara uyulmaması hâlinde yasal yaptırımlarla; yazılı olmayan kurallara uyulmaması halinde ise ayıplanma, kınanma ve dışlanma gibi toplumsal yaptırımlarla karşılaşırız. Yaptırımlar kurallara uymayı zorunlu hâle getirir.

Yasalara uymak birey için de devlet için de zorunludur. Buna hukukun üstünlüğü denir. İyi bir yurttaş, ülkesinin düzenini ve devamını sağlayan kanunlara bağlıdır. Kanunlara uymayı temel bir değer olarak benimser. Kurallara uymak ve bunlara uyulmasını sağlamak bir yurttaşlık görevidir. Bilinçli yurttaş, ülkesine ve devletine bağlıdır. Yurttaşlık bilinciyle hareket ederek yurttaşlık sorumluluklarını yerine getirir. Bu sorumluluklardan biri de kanunlara uyulmasını takip etmektir.

KURALLAR VE TOPLUMSAL UYUM

Yaşadığımız toplumda, ailede, okulda ve oynadığımız oyunlarda kurallara uyulmaması durumunda karmaşa ortaya çıkar ve düzen bozulur. Kurallara uyulmaması bireylerin toplumla bütünleşmesini engeller ve ilişkilerde belirsizliğe neden olur. Bu durumda hak ve özgürlüklerimizi kullanamayız, adalet ve eşitlik sağlanamaz. Böyle bir ortamda bireylerin güven ve huzur içinde yaşaması olanaksız hâle gelir. Bu yüzden kurallara uyulmaması durumunda yaptırımlar uygulanır.

Kurallara uyulmadığında kişiler yaptırımla karşılaşırlar. Yazılı kurallara uyulmaması hâlinde yasal yaptırımlarla yazılı olmayan kurallara uyulmaması halinde ise ayıplanma, kınanma ve dışlanma gibi toplumsal yaptırımlarla karşılaşırız. Yaptırımlar kurallara uymayı zorunlu hâle getirir.

KURALLARA UYARIM

İyi bir yurttaş, ülkesinin düzenini ve devamını sağlayan kanunlara bağlıdır. Kanunlara uymayı temel bir değer olarak benimser. Kurallara uymak ve bunlara uyulmasını sağlamak bir yurttaşlık görevidir. Bu, yaşadığımız toplumun düzen ve devamlılığına karşı duyarlılığımızı gösterir.

İyi bir yurttaş, yurttaşlık bilincine sahiptir. Bilinçli yurttaş, ülkesine ve devletine bağlıdır. Yurttaşlık bilinciyle hareket ederek yurttaşlık sorumluluklarını yerine getirir. Bu sorumluluklardan biri de kanunlara uyulmasını takip etmektir.